بسته بندی غذایی که با استفاده از فیلم چند لایه ساخته شده است معمولا در نهایت سوزانده می شود چون یک محصول ترکیبی (Composite) است و نمی توان اجزا آن را از یکدیگر جدا کرد و بار دیگر مورد استفاده قرار داد.

به گزارش آژانس خبری چاپ و بسته بندی ایران، برخی از بزرگترین بازیگران صنعت بسته بندی اکنون نیروهای خود را در هم آمیختند تا یک فناوری جدید که با استفاده از آن بسته بندی منعطف را می توان چندین بار مورد استفاده قرار دارد به بازار عرضه کنند. حدود 50 درصد از مواد پلاستیکی که در زباله هر خانوار پیدا می‏شود فیلم های پلاستیکی از جمله فیلم بسته بندی است. از این مقدار بیش از نیمی از آن فیلم های چند لایه هستند؛ فیلم های پلاستیکی که از ترکیب چندین نوع پلاستیک ساخته شده اند و بازیافت آنها عملا غیر ممکن است.
علاوه بر چالش های زیست محیطی محلی و جهانی، استفاده از این نوع مواد به تولید کنندگان مواد غذایی در آینده هزینه زیادی تحمیل خواهد کرد. بر اساس دستورالعمل اتحادیه اروپا که از سال ۲۰۲۵ به اجرا در خواهد آمد، تولید کنندگان مواد غذایی برای بازیافت مواد پلاستیکی به کار رفته در محصولات و تولیداتشان باید پول پرداخت کنند.

در پروژه اقتصاد دورانی بسته بندی پلاستیکی تک لایه (Circular Monoplastic Packaging Project) دو فناوری که در تولید بسته بندی منعطف ساخته شده از یک نوع فیلم مورد استفاده قرار می گیرند، توسعه و ارائه خواهد شد. این نوع فیلم را می توان پس از بازیافت دوباره به کار برد.

این فناوری ها باعث کاهش عملیات سوزاندن فیلم ها خواهد شد و در عین حال به شرکت ها امکان می دهد تا با ارائه راه حل های خلاق برای بازیافت فیلم ها به خواست سازندگان مواد غذایی پاسخ داده و در بازار رقابتی بسته بندی مزیت رقابتی بهتری داشته باشند. صندوق نوآوری دانمارک(Danish Innovation Fund) بیش از ۱/۵ میلیون کرون در این پروژه سرمایه گزاری کرده است.

چالش های بسته بندی برای سازندگان مواد غذایی
لین برگ کلیمارک مدیر بخش بسته بندی شرکت مواد غذایی Arla foods می گوید: " به عنوان بخشی از استراتژی توسعه پایدار، ما مایلیم بسته بندی های چند بار مصرف بیشتری تولید کنیم. ولی به این سادگی هم نیست. از یک سو بسته بندی مواد غذایی باید مانع به هدر رفتن مواد غذایی شود. ضایعات مواد غذایی خود باعث آسیب رساندن به آب و هوای زمین می شود. از سوی دیگر مایلیم بسته بندی ما قابل بازیافت نیز باشد. امروزه بسیاری از انواع پنیرها در فیلم های چندلایه پیچیده می شوند. ما می خواهیم فیلم های تک لایه را جایگزین این فیلم کنیم. به همین خاطر امیدواریم این پروژه به ما امکان دهد تا هم از مواد غذایی خودمان حفاظت کنیم و هم بتوانیم بازیافت بسته بندی را در آینده تضمین کنیم.

فناوری های در حال توسعه
در چارچوب این پروژه دو فناوری کلیدی که می توان از آنها در یک خط تولید چاپی عادی و رایج بسته بندی استفاده کرد توسعه و ارائه داده می شود. اولین فناوری، کوتینگ پلاسمای فیلم را قادر می سازد تا دنسیته لازم را برای محافظت از غذا را به دست آورد. این فرآیند در فشار اتمسفریک عادی و تجهیزاتی که در هر چاپخانه ای وجود دارد انجام می شود.

فرآیند دوم نشاندن لایه کوتینگ پلاسما روی فیلم PET و در خطوط رایج چاپ بسته بندی است. این فرآیند نیز در چاپخانه انجام می شود. برای این کار یک لایه نازک دقیقا در مکانی که تکه های فیلم به هم پیوند خورده و درزبندی شدند قرار می گیرند.
اقتصاد دورانی (Circular Economy)
طی سه سال آینده این پروژه نه تنها فناوری های جدید را عرضه می کند بلکه مواد جدیدی برای بسته بندی مواد غذایی نیز ارائه می دهد. این مواد سپس باید جمع آوری شده، فراوری شده و بازیافت شوند و بار دیگر به عنوان بسته بندی جدید مورد استفاده قرار بگیرند. در طول پیاده سازی این پروژه اعضا انتظار دارند بسته بندی پلاستیکی سه تا پنج بار بازیافت شده و در عین حال هر گونه کاهش کیفیت مورد مطالعه قرار می گیرد. یکی از چالش های مهم استفاده از مواد بازیافتی، بهداشت و سلامت مواد غذایی است.

اعضای این پروژه

شرکت تولیدی مواد غذایی Arla Foods
این شرکت برای تولید بسته بندی های بازیافتی و دوستدار محیط زیست در این پروژه شرکت می کند. شرکت Alra Foods به عنوان مدیر پروژه روی کل عملیات نظارت کرده تا مطمئن شود این پروژه در راستای توسعه صنایع غذایی انجام می شود. از سوی دیگر Alra Foods از مواد ساخته شده در بسته بندی محصولات خود استفاده می کند.

انستیتو فناوری دانمارک (The Danish Technological Institute)
این انستیتو از طریق مرکز فناوری پلاستیک و بسته بندی خود در این پروژه شرکت می کند و با همکاری DTU، فعالیت های پژوهشی انجام داده و همزمان کارهای اداری مربوط به پروژه را مدیریت می کند.

دانشگاه فنی دانمارک DTU (Technical University of Denmark)
دانشگاه فنی دانمارک از طریق دو بخش تخصصی خود با این پروژه همکاری می کند. واحد مهندسی شیمی DTU برای توسعه و ارائه مرکب چاپی ویژه (Welding) به پروژه کمک می کند و واحد غذایی DTU فیلم بازیافتی مورد نیاز در این پروژه را تولید می کند.

نیلپیتر (Nilpeter)
نیلپیتر که سازنده ماشین آلات چاپ است امکان پیاده کردن و اجرای این فناوری های جدید در چاپخانه ها را فراهم آورده و ماشین آلات خود را برای انجام تست های گوناگون مورد نیاز در اختیار پروژه قرار می دهد.

شرکت Resino Trykfarver
این شرکت نیز مسئول تولید مرکب ویژه ای است که قابلیت چاپ روی درز بین قطعات فیلم را دارد.

شرکت Trepko
این شرکت که سازنده ماشین آلات بسته بندی است امکان استفاده از این تکنولوژی را در ماشین آلات تولید بسته بندی موجود در بازار فراهم می آورد.

شرکت Vetaphone
این شرکت که سازنده سیستم های جرقه گیر است در توسعه و ساخت فناوری کوتینگ پلاسما و اضافه کردن دنسیته مورد نیاز برای فیلم های تک لایه همکاری می کند.

شرکت Damberg & Co
این شرکت تولید کننده فیلم های پلاستیکی برای مواد غذایی است و در این پروژه مسئول ساخت مواد بر اساس اصول اقتصاد دورانی (اقتصاد دورانی یا چرخشی یک نظام اقتصادی است که هدف آن کاهش ضایعات و استفاده بهینه از مواد است) می باشد. فیلم های مورد نیاز برای این فیلم که از نوع دمشی است توسط این شرکت ساخته می شود.

گروه سالینگ (Salling Group)
این گروه مالک سوپر مارکت های زنجیره ای Bilko، FØTex، Netto و فروشگاه های دیگر است.

انجمن Dansk Affaldsforenin
این انجمن نماینده شرکت های کنترل و مدیریت ضایعات و مواد بازیافتی است و در این پروژه مسئول تائید نهایی فیلمی است که ساخته شده است و قابلیت بازیافت دارد.

فدراسیون مواد غذایی و نوشیدنی های دانمارک(The Danish Food and Drink Federation)
این فدراسیون به نمایندگی از کل صنایع غذایی دانمارک در این پروژه مشارکت دارد. /همتا