در این گزارش نگاهی کوتاه به چرایی بروز این مشکل ، دغدغه های چاپخانه داران در این مسیر و راهکارهای پیشنهادی آنان برای حل این معضل داشت هایم.نبود و کمبود حمایتهای بانکی و دولتی و نبود حامی و متولی در صنعت چاپ هم از دیگر موضو ع هایی است که در این گزارش به آن پرداخته ایم.

آژانس خبری چاپ و بسته بندی ایران، در این گزارش نگاهی کوتاه به چرایی بروز این مشکل ، دغدغه های چاپخانه داران در این مسیر و راهکارهای پیشنهادی آنان برای حل این معضل داشت هایم.نبود و کمبود حمایتهای بانکی و دولتی و نبود حامی و متولی در صنعت چاپ هم از دیگر موضو ع هایی است که در این گزارش به آن پرداخته ایم.


 تأمین قطعات برای صحافان؛ به زودی!

معمولاً وقتی از مشکلات صنعت چاپ می گوییم،پای صحافی هم به میان می آید. مساله اصلی اینجاست که مشکلات صحافان لابه لای مشکلات دیگر فعالان صنعت چاپ گم می شوند و نادیده می مانند اما واقعیت این است که اغلب دستگاه های صحافی گرانند و به همین میزان قطعات یدکی و مصرفی این دستگاه ها گران وکمیاب. این روزها قیمت برخی از دستگاه های صحافی به یک تا دو میلیارد تومان رسیده و به طورطبیعی قطعات آنها هم گرانند.

جلیل غفاری رهبر،رئیس اتحادیه صحافان در این زمینه می گوید: "مادر حوزه صحافی، ماشین های قدیمی بسیار زیادی داریم که اعضای صنف صحاف برای تأمین قطعاتآن با مشکلات زیادی روبه رویند. اغلب قطعات باید از خارج تأمین شوند و هزینه حمل و نقل آن همبسیار بالاست و به همین دلیل گاهی دستگا هها به مدت های طولانی بدون استفاده باقی می مانند تاشاید فردی سفری به کشور تولیدکننده داشته باشد و بتواند قطعه را سفارش دهد. گاهی هم برای همیشهدستگاه خاموش می شود "

  او با بیان اینکه این موضوع یکی از دغدغه های اصلی اعضا و هیات مدیره اتحادیه بوده است، ادامه می دهد: »از سوی دیگر، نبود زیرساخت های لازم برای نمایندگیهای فروش و خدمات پس از فروش دستگاههای چاپ موجب شده این نمایندگیها فقط فروشنده دستگاه باشند و ضمانتی برای خدمات پس از فروش به مشتریان ارائه ندهند.این موضوع شاید در نگاه نخست و زمان خرید،زیاد جدی گرفته نشود، اما به مرور زمان و زمانی که دستگاه به دور تعمیرات افتاد، نمود می یابد ومعتقدم خریداران باید برای این موضوع از فروشندگان و نمایندگی شرکت ها حتماً ضمانت اجرایی دریافت کنند".

غفاری رهبر در پایان سخنان خود یک خبر خوب هم می دهد و می گوید."البته اتحادیه به تازگی با    شرکتی وارد تعامل شده که امکان خریداری و فروش قطعات موردنیاز صحافان را دارد . این شرکت قراراست در طبقه زیرین اتحادیه فعال شود و خدمات مرتبط با قطعات را به اعضا ارائه دهد. این کار درمراحل پایانی است و امیدواریم تا هفته آینده این موضوع به سرانجام برسد تا اعضا با دغدغه کمتر وآرامش بیشتری به فعالیت خود ادامه دهند."

صنعت چاپ زمینگیر می شود؟

انجمن واردکنندگان ماشین آلات چاپ و بسته بندی 10 سالی است که فعالیت می کند و در زمینه واردات ماشینهای چاپ در حوز ه های گوناگون به صنف افراد مشاوره می دهد. سراغ سید حسین صالحی،دبیر انجمن می روم و درباره مشکلات این حوزه سؤال می کنم. صالحی می گوید: «مشکلات این حوزه راباید به دو بخش تقسیم کرد؛ نخست ماشین هایی که از اروپا میآیند و قطعات آن به دلیل مسائل تحریم مشکل دارند و بحث دیگر این است که بایداز واردات اجناس درجه چندم چینی به کشور به ویژه در حوزه چاپ و نشر جلوگیری کرد؛ موضوعی که متاسفانه زیاد جدی گرفته نمی شود و مشکلاتی برای چاپخانه داران و اهالی این حوزه ایجاد کرده است.

واردات ماشین های بدون کیفیت چینی درسال های اخیر رشد زیادی داشته و متاسفانه کسی به این موضوع اهمیت نمی دهد. معتقدم مسوولان بایدبه این نوع واردات نظارت داشته باشند و به گونه ای برنامه ریزی کنند که امکان ورود هر دستگاهی به کشور وجود نداشته باشد، زیرا این ماشین ها دریکی دو سال آینده با مشکلات زیادی روبه رو می شوند و از آنجایی که عمر دستگا هها کوتاه و کم است،نمی توان کاری برای آنها انجام داد. در غیر این صورت می ترسم که در آیند ه ای نه چندان دور ایران قبرستان ماشینهای مستعمل چاپ شود! »او ادامه می دهد: «در این زمینه تعاملاتی با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی داشته ایم بر این اساس که کشورهایی نسبت به ورود ماشین آلات اقدام کنندکه در ایران نمایندگی و خدمات پس از فروش داشته باشند. این موضوع اکنون درباره واردات خودرو جدی گرفته میشود و وزارت بازرگانی مجوز واردات خودرو به افرادی میدهد که نمایندگی و خدمات پس از فروش داشته باشند، در غیر این صورت چنین مجوزی اعطا نمیشود. معتقدم در زمینه واردات ماشین های چاپ هم، واردات دستگا هها باید توسط مؤسسه ها وشرکت هایی انجام شود که نمایندگی و دفترخدمات پس از فروش دارند و در عین حال توانایی ارائه خدمات پس از فروش را هم داشته باشند. »

به گفته صالحی، نباید این گونه باشد که فرد به خارج برود، ماشینی را خریداری کند، بعد به ایران بیاید و آن را به چاپخان هدار بفروشد و بعد از فروش دیگرنه اثری از فروشنده و نه خدمات پس از فروش باشد.

این موضوع آسیب های زیادی به چاپخانه داران وارد کرده است و متاسفانه بسیاری از همکاران به دلیل کم آ گاهی از شیوه و شگرد برخی افراد سودجودچنین کاری را انجام می دهند و بعد که به مشکل خوردند، متوجه اشتباه خود میشوند. ما برای اینکه جلوی مشکلات این حوزه را بگیریم از وزارت ارشادخواسته ایم بر واردات ماشینهای چاپ، نو یا کهنه بود آنها و... نظارت شود تا کمتر شاهد مشکل در این زمینه باشیم. البته انجمن واردکنندگان ماشین آلات چاپ و بسته بندی هم این توانایی را دارد افرادی راانتخاب کند که توانمندی لازم را در این زمینه داشته باشند. »

اتلاف وقت و سرمایه

علی مغانی، رئیس اتحادیه چاپخانه داران مشهد هم که دل پردردی از مشکل تهیه قطعه برای فعالان حوزه چاپ دارد، می گوید: «متاسفانه این مشکل گریبان همه را گرفته است. ما برای خرید قطعات یدکی موردنیاز خود نمی توانیم در کشورهای دیگرگشایش اعتبار داشته باشیم. از سوی دیگر، حمل پول بیش از 10 هزار دلار جریمه دارد و به همین دلیل ما در بن بستی قرار داریم که آینده و اهداف کاری مارا تهدید می کند. »

او می افزاید: «معتقدم برای حل این موضوع باید راهکاری اندیشیده شود. متولیان مثل وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا وزارت صنعت ، معدن وتجارت باید در این زمینه دخالت و روش هایی برای آن پیش بینی کنند اما متاسفانه کار خاصی در این زمینه نمیشود. ما اکنون دستگاه رول اوراق به هم پیوسته داریم که برای قطعات آن دچار مشکلیم.دستگاه افست رول هایدلبرگ محصول مشترک آمریکا و آلمان است که نمیتوانیم به راحتی قطعات آن را تهیه کنیم. »

مغانی با بیان اینکه این موضوع در درازمدت به بدنه صنعت چاپ آسیب های جدی وارد میکند، یادآور می شود: «در آیند ه ای نه چندان دور این دستگاه ها از رده تولید خارج می شوند و ما چون اغلب، دستگا ههای قدیمی داریم با مشکلات گوناگونی روبه رو میشویم. از سوی دیگر، به دلیل افزایش قیمت ارز، قیمت قطعات هم گران تر می شود.

گاهی یک چاپخانه دار ماشین را 50 میلیون تومان خریداری کرده و هزینه حمل و نقل و انتقال قطعه خرابی اش بیشتر از قیمت دستگاه درمی آید. البته مااز دولت انتظار نداریم به ما پول بدهد ولی زمینه ای برای گشایش اعتبار خرید قطعات فراهم کند تابتوانیم با مشکلات کمتری قطعات موردنیازمان راخریداری کنیم، زیرا این موضوع در آینده موجب ات الف سرمایه و وقت می شود. »

وقتی حمایتی در کار نیست

امیرحسین قاسمی، دبیر و عضو انجمن چاپ دیجیتال هم در این زمینه می گوید: «وضعیت سیاسی گرانی لوازم یدکی دستگا ههای چاپ و استهلاک آنها ازمباحثی است که صنعت چاپ کشور را با خود درگیر کرده

است. بسیاری از فعالان این حوزه به دنبال تأمین قطعات یدکی اند و از آنجایی که بخش عمده دستگا ههایی که امروزه وارد کشور میشوند، دستگا ههای دست دوم اند، تهیه قطعات این ماشین آلات در داخل یا خارج کشورکار آسانی نیست و دغدغه هایی برای فعالان به وجود میآورند. و تحریمهای ناجوانمردانه  برای دستگا ههای چاپ دیجیتال مشکلاتی ایجاد کرده است، به گونه ای که برخی اعضا، چاپخانه های خود را تعطیل کرده اندو برخی به دلیل نبود نقدینگی و سرمایه در گردش،نمی توانند دستگاه جدید بخرند. از سوی دیگر،عده ای هم به دلیل مشکل در تهیه قطعات موردنیاز، مجبور شده اند دستگا ههایشان را خاموش کنند. »

او می افزاید : «من در مجموعه خود ماشینی آمریکایی دارم که یکی از قطعات آن خراب شده ودو سالی میشود که درگیر مشکلات تعمیر آن هستم.از یک سو با نبود لوازم یدکی و از سوی دیگر با نبودسرویس و خدمات پس از فروش روبه رو شده ایم که آسیب های زیادی به مجموعه ما وارد کرده است. این موضوع در حالی رخ می دهد که از سوی هیچ نهادو سازمانی حمایت نمیشویم، وقتی هم درخواست کاری داریم، یک نامه باید 10 بار رفت و برگشت بخورد تا شاید به نتیجه برسیم. »

به گفته قاسمی، در سال های اخیر بحث تحریم ها و مسائل ارزی موجب شده واحدهای صنفی آسیب جدی ببینند. بسیاری از چاپخانه داران کار خود را تعطیل کردند، برخی دستگا هها را به روز نکردند والبته تازه کارها هم با دستگاه چینی به عرصه رقابت وارد شده اند که البته آینده چندان خوبی برای آنها متصور نیستیم و در سه چهار سال اخیر نوعی رکود در تولید حاکم است که باید راهکاری برای رفع آن اندیشیده شود.

کتاب هفته/ساره گودرزی