رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ با اشاره به مشکلات دست‌اندرکاران چاپ کشور، گفت: سه موضوع عمده صنعت چاپ کشور را دچار بحران و مشکل جدی کرده است؛ بیکاری و رکود، وضع قوانین مالیاتی سنگین و نوسانات نرخ ارز آسیب‌های جدی به فعالان این بخش وارد کرده است در حالی که می‌توان در مشورت با تشکل‌های صنفی بخش زیادی از این مشکلات را هموار کرد.

 به گزارش آژانس خبری چاپ و بسه بندی ایران، بابک عابدین رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ در گفت‌وگو با خبرگزاری کتاب ایران با اشاره به وضعیت کنونی فعالان حوزه چاپ در کشور، عنوان کرد: یکی از مشکلات جدی که چاپخانه‌ها را با شرایط دشوار روبه‌رو کرده، کاهش سفارشات به دلیل رکود اقتصادی است و به دلیل اینکه چاپخانه‌ها نمی‌توانند هزینه‌های مجموعه خود را سرشکن کنند، نسبت به کاهش هزینه‌های خود مجبور به چاره‌اندیشی شده‌اند.

وی افزود: چاپخانه‌داران اگرچه کار ندارند اما باید حقوق کارگران خود را پرداخت کنند و به علت افت شدید درآمد در کوتاه مدت به کاهش ساعت کار و کاهش نیروهای خود مجبور شده‌اند.

عابدین با بیان اینکه در ماه‌های اخیر متاسفانه برخی از همکاران چاپخانه‌دار مجموعه‌های خود را تعطیل کرده‌اند، گفت: با توجه به استمرار این وضعیت، گمانه‌زنی می‌شود که این تعطیلی‌ها بیشتر خواهد شد. این شرایط برای چاپخانه‌داری که ۴۰ یا ۵۰ سال در یک حوزه بوده و تجربه کسب کرده، خیلی سخت است؛ زیرا مجبور می‌شود به دلیل نداشتن کار یا کارگاه را تعطیل و یا کارگران با سابقه خود را تعدیل کنند.

رئیس اتحادیه صادرکنندگان صنعت چاپ با اشاره به تبعات تعطیلی و بیکاری کارگران در جامعه و کشور نیز توضیح داد: به دنبال وضعیت اقتصادی کشور که دامن صنایع تولیدی را می‌گیرد، این بیکاری‌ها تهدیدی جدی برای سیستم سازمان تامین اجتماعی به شمار می‌آید زیرا مجبور می‌شود ماهانه حقوق بیکاری به کارگران پرداخت کند.

عابدین افزود: این سازمان هم اکنون با مشکلاتی مثل پرداخت حقوق بازنشستگان و بیمه‌شده‌گان روبرو است و اگر این تعداد از کارگران بیکار شوند با هجمه آنان برای دریافت حقوق بیکاری به سازمان تامین اجتماعی روبه‌رو خواهیم بود، موضوعی که در آینده این سازمان را با چالش‌های جدی مواجه می‌کند.

مالیات سد راه چاپخانه‌داران

عابدین در بخش دیگر صحبت‌های خود به یکی دیگر از مشکلات چاپخانه‌داران در وضعیت کنونی اشاره کرد و گفت: متاسفانه این سال‌ها مالیات به سد راه برای چاپخانه‌داران تبدیل شده، ابتدا مالیات ارزش افزوده و اکنون مالیات بر درآمد مشکلات زیادی را برای چاپخانه‌داران ایجاد کرده است. این در حالی است که طی سه سال اخیر چاپخانه‌داران با مشکلاتی مثل رکود و بیکاری روبه‌رو بوده‌اند.

وی در این زمینه توضیح داد: طبق اطلاعات و تعاملاتی که با چاپخانه‌داران دارم آن‌ها اظهارنامه‌ها را طبق قانون به موقع به همراه مدارک تحویل داده‌اند اما سازمان مالیاتی بیش از ۹۰ درصد این پرونده‌‌ها را رد کرده و درخواست رسیدگی مجدد داده‌اند و در برخی موارد نیز متمم‌های سنگین برای فروش به صورت علی الراس اعمال می‌کنند.

عابدین با بیان اینکه این وضع مالیات بدون توجه به موقعیت کاری چاپخانه‌داران اصلا منصفانه نیست، گفت: سازمان مالیاتی چگونه برای چاپخانه‌ای که نمی‌تواند حقوق کارگران خود را تامین کند با رد مدارک، مبلغ اضافه‌تر از چاپخانه‌دار طلب می‌کند. طبق قوانین، مالیات باید از میزان سود حاصل از درآمد اخذ شود؛ نه به سلیقه کارشناسان محترم مالیاتی و به دلیل تامین بودجه دولت به هر قیمت ممکن.

وی تاکید کرد: متممی که برای فروش چاپخانه‌داران تعیین می‌کنند در تضاد مستنداتی است که در گزارش فصلی مالیات بر ارزش افزوده درج شده و سازمان مالیات بر ارزش افزوده به این نتیجه می‌رسد که او درآمد بیشتری داشته اما کتمان می‌کند. سپس سازمان مالیاتی حین مطالبه مالیات برارزش افزوده با استناد به استعلام از مالیات بر مشاغل تصمیم می‌گیرد چاپخانه‌دار را نیز جریمه ‌کند که به دلیل همین قوانین و مالیات‌های چند صد میلیونی چندین چاپخانه‌دار کار خود را تعطیل کرده‌اند و متاسفانه کارگران این واحدها به مجموعه بیکاران اضافه شده‌اند.

عابدین با بیان اینکه در هر کشوری برای آسان شدن شرایط تولیدکنندگان تدابیری اندیشیده می‌شود، یادآور شد: در اقتصادی که مشکل تولید و رکود و موانع کسب و کار وجود دارد همیشه کاهش مالیات در دستور کار قرار می‌گیرد و این موضوع انگیزه‌ای ایجاد می‌کند که فعالان اقتصادی صرفه جویی در هزینه مالیاتی را در چرخه تولید به کار ببرند.

وی ادامه داد: اما در ایران متاسفانه سازمان مالیاتی همیشه در بدترین شرایط می‌خواهد بالاترین مالیات را از فعالان اقتصادی بگیرد، در حالی که این سوال باید پرسیده شود که وقتی بنگاه‌های اقتصادی به‌عنوان شریان پرداخت مالی به دولت، به دلیل اعمال مالیات‌های سنگین قطع می‌شوند، دولت درآمدزایی و مطالبات مالیاتی را از که و چگونه می‌خواهد تامین کند؟ شاید نظر این است که بخش خصوصی کوچک‌تر و به جای آن بخش دولتی بزرگ‌تر شود.

عابدین با بیان اینکه در این شرایط باید مالیات، عوارض و هزینه‌‌های اقتصادی کاهش داده شود، عنوان کرد: در کشورهای توسعه‌یافته وقتی چرخه اقتصادی کند پیش می‌روند مبالغ مالیات را در سیستم دریافت تعدیل می‌کنند اما در ایران این موضوع کاملا برعکس است. حتی در برخی از مدل ها به هنگام رشد اقتصادی نیز جهت افزایش سرعت رشد اقدام به تعدیل نرخ مالیات تولیدکنندگان و کارفرمایان می‌کنند.

نوسانات نرخ ارز

عابدین سومین بخش صحبت‌های خود را به نوسانات بازار ارز اختصاص داد و گفت: شرایط حاکم بر اقتصاد کشور و تحریم ظالمانه‌ای که در حق مردم کشور ما شده است، مشکلات زیادی را برای همکاران چاپخانه‌دار ما ایجاد کرده است و این موضوع بر اقتصاد و خدمات تولیدی ما به خصوص در زمینه چاپ و بسته‌بندی تاثیر جدی گذاشته است.

وی ادامه داد: مساله اینجا است که در ایران مثل خیلی از کشورهای جهان مزیت تولید در خیلی از مواد مصرفی و ماشین‌آلات چاپ را نداریم و به همین دلیل واردات ارزان و کم‌هزینه یکی از ضروریات این صنعت به استمرار فعالیت آن‌ها شمار می‌آيد.

عابدین با ذکر مثالی در این زمینه توضیح داد: ‌بطور مثال درباره مرکب‌های چاپ که ظاهراً در حال حاضر وزارت صنایع از ثبت سفارش واردات آن ممانعت می‌کند، مصرف کشور بسیار بیشتر از توان تولیدی این محصول در داخل است. همچنین برای بسترهای مختلف چاپی به انواع مرکب‌ها با خصوصیات و کیفیت‌های مختلف نیاز است. حال باید سوال کرد در صنایع غذایی کدام یک از تولیدات داخل خصوصیت فودگرید چاپ بسته‌بندی‌های ای ام ال، افست خشک، یووی فلکسو، یووی افست و حتی مرکب افست برای چاپ 5 رنگ با سرعت بالا را دارند که کارشناسان وزارت صمت این ممانعت را انجام می‌دهند؟

عابدین با بیان اینکه صنایع چاپ و بسته‌بندی به واردات وابسته است، تاکید کرد: افزایش نابسامان ارز و از سوی دیگر تامین مواد مصرفی و مواد اولیه و واسطه‌ای صنعت چاپ به دلیل گرانی‌ ارز سخت‌تر شده است و قیمت تمام شده برای تولیدکنندگان و دست‌اندرکاران این حوزه چند برابر می‌شود.

به گفته وی، به دلیل گران شدن مواد اولیه بسیاری از چاپخانه‌ها با کاهش سفارش روبه‌رو شده‌اند و بسیاری از مشتریان چاپخانه‌ها ترجیح می‌دهند در این موقعیت کالایی سفارش ندهند و یا حداقل نیاز را تامین کنند. بسیاری از  تولیدکنندگان نیز نمی‌توانند افزایش هزینه بسته‌بندی را بپردازند چون اکنون در بسیاری از موارد هزینه جعبه، لفاف و کارتن تا بیش از دو برابر قیمت محصول داخل بسته‌بندی می‌شود.

عابدین درباره نتیجه استمرار این وضعیت، گفت: در این میان برخی از کارخانه‌های تولیدی به دلیل نوسانات نرخ ارز نمی‌توانند کالای خود را بفروشند و تعطیل می‌کنند. در کنار افزایش نرخ ارز و افزایش هزینه تمام شده محصولات چاپی سیستم اقتصادی کشور به بهانه اینکه یکسری مواد اولیه و واسطه‌ای در ایران تولید می‌شود قوانین گمرکی سنگین اعمال می‌کنیم تا مواد اولیه خارجی وارد نشود و یا به قیمت بسیار گران عرضه شوند.

وی افزود: این در حالی است که تولیدات داخل کشور نه تنها کفاف مصرف داخلی را نمی‌دهد بلکه استاندارد‌ها و کیفیت مورد نیاز تولیدات چاپی را ندارد. واردات مواد اولیه به دلیل گرانی ارز و عوارض سنگین گمرکی امکان پذیر نیست چون خیلی گران تمام می‌شود، در نتیجه با کاهش عرضه مواد اولیه و واسطه‌ای در صنایع چاپ و بسته‌بندی روبه‌رو می‌شویم.

به گفته عابدین، با توجه به اینکه نمی‌توانیم نیاز صنایع زیردستی مانند غذائی، داروئی، بهداشتی، تجهیزات پزشکی، صنعتی و ... را تامین کنیم، زنجیره تامین و تولید در کشور دچار چالش و اخلال در محیط کسب و کار می‌شود. همچنین با توجه به استانداردهای جهانی در چاپ، تولید بسته‌بندی باید برای صادرات از مواد اولیه مورد تایید سفارش‌دهنده خارجی استفاده کرد که صادرات غیر نفتی کشور هم دستخوش این مسائل قرار می‌گیرد.

وی تاکید کرد: معتقدم در این زمینه دولتمردان باید عزم جدی برای رفع این سه مشکل اساسی داشته باشند تا صنایع تولیدی بیش از این با مشکل روبه‌رو نشوند زیرا اگر چرخ‌های تولید در کشور کندتر از این حرکت کند اتفاق‌های خوبی پیش روی ما نخواهد بود. همچنین پیشنهاد می‌کنم که دستگاه‌های تصمیم‌گیری برای تصمیمات تاثیرگذار در اقتصاد کشور با تشکل‌های مربوط و اتاق بازرگانی تعامل بیشتری داشته باشند و از نظرات بخش خصوصی برای بهبود محیط کسب و کار استفاده کنند.